CMT en BHV samen naar een hoger niveau: ‘Ambitieplan geeft richting en structuur’

Veel crises beginnen als BHV-incident. Hoe zorg je ervoor dat de BHV- en de crisisorganisatie goed met elkaar samenwerken? ‘Het helpt als je je ambitie uitspreekt en vastlegt’, zegt Hans de Bruyn, directeur van BHV.NL. ‘Zo kun je daar gezamenlijk stap voor stap naartoe werken.’

BHV-ers hebben in de eerste minuten van een crisis vaak een cruciale rol. Zijn zij in staat om die rol goed te vervullen? Zijn zij bijvoorbeeld binnen enkele minuten bij een calamiteit aanwezig? Slagen zij erin om bij een brand snel het pand te ontruimen? En communiceren zij met het crisisteam, als dat nodig is?

“We zien in de praktijk wel eens dat de bedrijfshulpverlening tekortschiet”, zegt Hans de Bruyn, directeur van BHV.NL. “Organisaties doen soms net voldoende aan BHV om aan de norm te voldoen. Dat is jammer want BHV-ers kunnen veel betekenen voor een veilig werkklimaat.

Soms wordt het op cruciale momenten duidelijk wat zij daaraan missen. Een van onze klanten vertelde bijvoorbeeld dat er iemand onwel werd tijdens een belangrijke toespraak van de CEO. Zo werd het voor de bestuurder in één klap zichtbaar waarom het zo belangrijk is dat een BHV-er snel ter plaatse is en dat hij weet wat hij moet doen. In die organisatie staat BHV nu hoger op de agenda omdat het levensreddend kan zijn.”

Wat kunnen crisismanagers doen om de BHV-organisatie te verbeteren?
“Het belangrijkste is dat organisaties niet langer meer denken vanuit de norm, maar vanuit de risico’s die de werknemers daadwerkelijk lopen. Die risico’s zijn bekend. Ze staan in de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) en ze komen naar voren in de incidentenregistratie.

Door de risico’s als uitgangspunt te nemen, kunnen de BHV-ers gerichter opgeleid, getraind en geoefend worden. Zo kunnen zij de werkomgeving daadwerkelijk veiliger maken.”

Hoe moet ik dat concreet voor me zien?
“Het is in de eerste plaats goed om jezelf een doel te stellen. Dat maakt het concreet en zo weet je waar je naartoe werkt. Dus: hoeveel BHV-ers wil je opgeleid hebben? Hoe vaardig moeten zij zijn? Hoe goed moeten zij de procedures kennen?

Maar ook: wat verwacht je van hen bij een calamiteit? Hoe snel moeten zij ter plaatse zijn? En hoe snel moeten zij bijvoorbeeld een pand ontruimd hebben?

Wij helpen organisaties graag bij het opstellen van realistische doelen die we vastleggen in een veiligheidsambitieplan. Zo weten we samen waar we naartoe werken en welke stappen we gaan zetten om daar te komen.”

Hoe ziet zo’n plan er vervolgens uit?
“Stap 1 is vaak: zorg dat de basis op orde is. Dus zorg dat voldoende BHV-ers een branche specifieke BHV-opleiding gaan volgen.

Stap 2 is: zorg voor risicogerichte herhaaltrainingen. Elk bedrijf heeft specifieke kenmerken en risico’s. Wij trainen bijvoorbeeld veel BHV-ers op scholen. In de laboratoria werken de studenten met chemicaliën. In de herhaaltrainingen hebben we aandacht voor de chemicaliën op hun locatie en de risico’s die daar bij horen.

Stap 3 is: zorg voor integrale oefeningen. Een BHV-organisatie staat natuurlijk nooit op zichzelf. Het is een onderdeel van de crisisorganisatie. Door gezamenlijk te oefenen weet je of je op de juiste manier met elkaar schakelt en of de communicatielijnen op de juiste manier lopen.”

Waarom is het belangrijk om integraal te oefenen?
“Omdat een BHV-incident gemakkelijk tot een crisis kan leiden. Neem als voorbeeld een kleine brand op een kamer van een cliënt. BHV-ers zijn in staat om een kleine brand snel te blussen. Maar zo’n brand kan wel in de krant komen en daardoor kan het toch tot een crisis leiden.

Bovendien: veiligheid is van iedereen. Een grote integrale oefening, waarin je bijvoorbeeld ook samenwerkt met de hulpdiensten, trekt de aandacht. Zo laat je als werkgever zien dat veiligheid voor jou een belangrijk thema is en dat BHV-ers daar een essentiële rol in spelen. Dat verhoogt niet alleen het risicobewustzijn in de hele organisatie. Het zorgt er ook voor dat meer mensen zich aanmelden om BHV-er te worden.”

En daarmee is de cirkel rond, toch?
“Jazeker. Tijdens de integrale oefening komen de sterke en zwakke punten van de crisis- en de BHV-organisatie aan het licht. We leggen de prestaties van de BHV-organisatie vast in de prestatiemeter. Dit geeft de basis voor een nieuw veiligheidsambitieplan. Zo brengen we de BHV-organisatie stap voor stap naar een steeds hoger niveau.”

Jullie werken nu ruim een half jaar met dit veiligheidsambitieplan. Wat heeft dit opgeleverd?
“In de eerste plaats: betere gesprekken over veiligheid. De gesprekken die we nu met onze klanten voeren, gaan nu niet meer hoofdzakelijk over het aantal trainingen dat nodig is om de norm te halen. De gesprekken gaan over de vraag: hoe staat de organisatie ervoor? Wat gaat goed? Wat kan beter? En wat kunnen we doen om de veiligheid te vergroten?

Het veiligheidsambitieplan geeft bovendien richting en structuur. Daarmee heeft de crisismanager of het hoofd BHV een goed onderbouwd plan in handen, waarmee hij de bestuurder kan laten zien waarom hij voldoende budget voor veiligheid nodig heeft en waar dat aan besteed wordt.”

Zijn er ook risico’s waar veel werkgevers op dit moment nog onvoldoende oog voor hebben?
“We zien in veel branches dat de psychosociale arbeidsbelasting toeneemt. Daar is niet altijd voldoende aandacht voor. Receptionisten hebben bijvoorbeeld steeds meer te maken verbale agressie. En er zijn organisaties waarin we zien dat het pestgedrag toeneemt.

Het is belangrijk om ook die elementen mee te nemen in het veiligheidsambitieplan. Door werknemers te trainen, worden zij zich bewuster van dit gedrag en zijn zij beter in staat om grenzen te stellen. Dit is een van de elementen waarmee we de sociale veiligheid op de werkvloer kunnen vergroten.”

Tot slot, wat levert deze investering in veiligheid de werkgever op?
“Werkgevers zijn verplicht om werknemers een veilige werkomgeving te bieden. Dus het hoort gewoon bij goed werkgeverschap. Daarnaast zien we ook dat mensen in een veilige werkomgeving minder fouten maken, productiever zijn en zich minder snel ziek melden. Dus investeren in veiligheid draagt ook bij aan een goed businessmodel.”