Veiligheidsberaad: ‘De rol van de GHOR wordt versterkt’

De rol van de GHOR kwam 2 jaar geleden onder vuur te liggen. Inmiddels is het tij gekeerd. Het Veiligheidsberaad pleit zelfs voor een sterkere rol van de GHOR in de toekomst. Hoe ziet die rol eruit? Een interview met burgemeester Roelof Bleker, portefeuillehouder van de GHOR in het Veiligheidsberaad.

De evaluatie Wet veiligheidsregio’s zorgde in december 2020 voor behoorlijk wat beroering. De evaluatiecommissie adviseerde namelijk om organisaties in de zorg primair zelf verantwoordelijk te maken voor de coördinatie van opgeschaalde geneeskundige hulpverlening. Het advies was om de veiligheidsregio’s verantwoordelijk te maken voor de regie op dit proces. ‘Hier is geen aparte GHOR-organisatie voor nodig’, zo stond te lezen in het eindrapport.

Inmiddels is het tij gekeerd. In de contourennota, die in februari groen licht heeft gekregen van de Tweede Kamer, staat dat de GHOR een essentieel onderdeel is en blijft van de publieke veiligheid.

Waar komt die draai vandaan?
“Die tegenstelling is minder groot dan dat het lijkt. De evaluatiecommissie heeft namelijk nooit gezegd dat zij vinden dat de GHOR moet verdwijnen. Zij hebben alleen aangegeven dat zij het niet nodig vinden dat dit een aparte organisatie is. Zij hebben geadviseerd om de werkzaamheden van de GHOR onder te brengen bij de veiligheidsregio’s.

Het bijzondere is dat de GHOR-bureaus altijd al een onderdeel van de veiligheidsregio’s zijn geweest. Dat is niet nieuw. De discussie was alleen: blijft de GHOR een aparte organisatie binnen de veiligheidsregio? Of is het beter om het meer met elkaar te integreren?

Wij hebben het advies van de evaluatiecommissie uiteraard besproken in het Veiligheidsberaad. Wij vinden het wel degelijk belangrijk dat de GHOR een aparte organisatie blijft binnen de veiligheidsregio's. Dat standpunt is overgenomen in de contourennota.”

De evaluatiecommissie adviseerde ook om organisaties in de zorg primair zelf verantwoordelijk te maken voor de coördinatie van opgeschaalde hulpverlening. Hoe kijkt het Veiligheidsberaad daar tegenaan?
“Op dit punt zijn we het niet eens met de evaluatiecommissie. Wij vinden dat de coördinatie en afstemming van de geneeskundige hulp bij crises een publieke taak is die thuishoort bij de GHOR en dus ook bij de veiligheidsregio. Sterker nog, we vinden het belangrijk dat de rol van de GHOR versterkt wordt. Ook dit standpunt is overgenomen in de contourennota.”

Waarom is het belangrijk om die verantwoordelijkheid primair bij de GHOR neer te leggen en niet bij de zorg zelf?
“Omdat de GHOR, als onderdeel van de veiligheidsregio, zicht heeft op de risico's in de regio. Het is belangrijk dat zorginstellingen zich goed voorbereiden op basis van de risico’s.

We gaan daar een belangrijk nieuw instrument voor inzetten, namelijk: het zorgrisicoprofiel. Dit profiel geeft weer welke crisistypes het meest relevant zijn voor de geneeskundige zorgpartners in de regio. Aan de hand van deze crisistypes onderzoeken we wat de knelpunten zijn die de continuïteit van de zorg in gevaar kunnen brengen. Op basis van die conclusies en aanbevelingen zorgen we voor een goede geneeskundige hulp tijdens crisis en rampen.

Bovendien is het tijdens een crisis altijd belangrijk om te zorgen voor een goede afstemming met de andere kolommen. De GHOR is, als onderdeel van de veiligheidsregio, de aangewezen partij om te zorgen voor de coördinatie en afstemming tussen het complexe zorgveld en de andere crisispartners.”

De evaluatiecommissie pleitte ook voor meer uniformiteit tussen de regio's. In hoeverre is dat al gelukt? Of is hierin nog een weg te gaan?
“We hebben daarin nog een weg te gaan. Maar het is ook belangrijk dat we daarin een goede balans houden tussen uniformiteit en maatwerk. Rotterdam is immers geen Enschede. Elke regio heeft andere risico's en daar hoort wellicht ook een andere aanpak bij.

In het streven naar meer uniformiteit is het vooral belangrijk dat we van elkaar leren. De best practices van ene regio kunnen een goede inspiratiebron zijn voor een betere aanpak in een andere regio. Door van elkaar te leren komt er steeds meer uniformiteit in de processen en brengen we de werkwijze van de GHOR-bureaus in heel Nederland naar een steeds hoger niveau.”