Medisch team Decibel Outdoor: ‘We doen dit samen’

Zo'n 55.000 feestende jongeren bezochten deze zomer het festival Decibel Outdoor in de Beekse Bergen. Hoe zorg je ervoor dat al deze mensen snel medische zorg krijgen, als dat nodig is? We liepen een dag mee met de medewerkers van Event Medical Service (EMS) en kregen een mooi kijkje achter de schermen.

De dag begint rustig. Langzaam druppelen de EMS-medewerkers de medische post binnen. Ze begroeten elkaar, meestal met een omhelzing en kletsen even bij. “We zijn een hecht team", vertelt coördinator Ivonne Köiter. “Zo’n festival voelt voor ons als een weekendje weg.” Ze is hier vandaag met haar man Jasper die op de centrale post werkt.

Briefing
Als iedereen van de vroege dienst binnen is, start EMS-eigenaar Ronald van Litsenburg met de briefing. “Het wordt vandaag 24 tot 26 graden Celsius en de luchtvochtigheid is relatief hoog”, vertelt hij. “We zijn hier met 60 mensen en tot nu toe is het rustig op de medische posten. Jasper is vandaag jullie centralist. Zorg dat je in de sectie blijft waar hij je indeelt, zodat we de meldingen snel kunnen opvolgen.”

Na de briefing neemt iedereen zijn positie in. Centralist Jasper Köiter vertelt dat hij de piek verwacht tussen 17.00 en 20.00 uur. “Dat is de tijd dat veel mensen normaal gesproken gaan eten. Veel festivalbezoekers doen dat niet en feesten door. Dat zien we terug in het aantal meldingen dat dan toeneemt.”

Klein leed
Ik begin mijn dag op de medische post op het festivalterrein. EMS heeft hier een grote ruimte ingericht voor de Basic Life Support (BLS) en een kleinere ruimte voor de Advanced Life Support (ALS). Het is nog vroeg. Toch zijn er al best veel festivalbezoekers die de BLS weten te vinden met klein leed. De ene heeft een blaar, de ander een wespensteek en weer iemand anders een wond die verzorging nodig heeft.

De coördinatie van deze post is in handen van Ivonne. In het dagelijks leven werkt ze als personeelsplanner in het Radboud Ziekenhuis. In haar vrije tijd werkt ze al 20 jaar voor EMS. “Het mooie van dit werk is dat we allemaal gelijk zijn. Dus als het druk is op de BLS, dan vraag ik de verpleegkundigen van de ALS om ons te helpen. Niemand voelt zich te goed om aan te pakken. We doen dit echt samen.”

Nuchterheid
Ik vraag haar ook waar ze het meest trots op is. “Dat is de nuchterheid die we op Nederlandse festivals hebben”, vertelt ze. “We krijgen wel eens mensen binnen die out zijn gegaan omdat ze GHB hebben gebruikt. In het buitenland zouden zij naar een ziekenhuis gebracht worden. Dat is niet prettig voor het slachtoffer én het kost een ziekenhuisbed. Wij vangen zo’n slachtoffer op en monitoren hem continu. Het zou mooi zijn als het na een paar uur weer beter met hem gaat en dat hij lachend de deur uitloopt. Zo ontlasten we de zorg en voor het slachtoffer is het fijn dat hij zijn feestje nog kan afmaken.”

Verkenningsronde
Tijdens ons gesprek wordt het binnen steeds drukker. Buiten zijn twee EMS-ers met een quad in de weer. “We gaan een verkenningsronde rijden”, zegt Marije van den Eventuin. “Ga je met ons mee?” Terwijl chauffeur Jeroen van den Nieuwelaar aan het uitdraaien is, spring ik nog snel achterop. Tot mijn verbazing stuurt hij de quad niet het festivalterrein op. Hij rijdt richting de vluchtroute.

Al rijdend vertelt Marije dat ze samen met Jeroen een uitwijkteam vormt. “Op het festivalterrein lopen 6 uitkijkteams rond. Bij een melding verlenen zij eerste hulp. Soms heeft een slachtoffer vervoer nodig naar de medische post. Zij brengen het slachtoffer dan naar een van de nooduitgangen. Daar staan wij met de quad klaar zodat we hen snel naar de medische post kunnen brengen.”

Quad
De quad is van alle gemakken voorzien. Hij heeft een brancard, een sirene, brandblusmiddelen en natuurlijk medische middelen. “In principe voeren wij geen medische handelingen uit”, vertelt Jeroen. “Wij zijn hier alleen voor het vervoer van de slachtoffers. Maar we hebben wel allebei ons EHBO-diploma. Dus we weten wat we moeten doen, als een slachtoffer hulp nodig heeft."

Voor de verkenningsronde inspecteren Jeroen en Marije de hele vluchtroute. Bij elke nooduitgang kijken zij wat de situatie ter plaatse is en maken zij kennis met de mensen die vandaag bij de nooduitgangen staan. “Zo weten we straks meteen waar we moeten zijn, als we een melding krijgen", legt Marije uit. Eenmaal terug op de medische post, melden zij zich bij EMS-eigenaar Klaas van Gelder. Marije: “Hij gaat ons uitleggen hoe we een slachtoffer op de brancard van de quad kunnen leggen.”

Uitrukteam
Terug op de medische post ontmoet ik Joris Waale en Jony Bakkum. Zij staan met een plattegrond in hun hand met elkaar te overleggen. “Wij zijn een uitrukteam en we hebben de opdracht gekregen om naar het noordelijke gebied te gaan", legt Joris uit. “Dat is het grootste en drukste gedeelte van het festivalterrein.”

Zij vinden het geen probleem als ik met hen meeloop. “Maar schrik niet", zegt Jony. “Want als we straks een melding krijgen, dan gaat het plotseling heel snel. We gaan dan recht op de melding af, dwars door de drukte heen. Soms gaat het zo snel, dat ik zijn EHBO-rugtas moet vasthouden, anders raken we elkaar kwijt.”

Festivalterrein
Maar zo ver is het nog niet. Voor nu is het belangrijk om rond te lopen op het festivalterrein zodat de bezoekers hen zien. Terwijl we rondlopen, vertellen Joris en Jony honderduit over alles wat ze op zo’n festival allemaal meemaken. Zo wordt Jony wel eens aangesproken door mannen die graag door haar behandeld willen worden. Jony is verpleegkundige en Joris heeft een EHBO-diploma. “Maar als mannen mij op die manier aanspreken, dan zeg ik dat ik niet bevoegd ben om hen te behandelen. Zij kunnen wel behandeld worden door Joris. Meestal is het dan niet meer nodig.”

Tijdens onze ronde worden Joris en Jony regelmatig aangesproken door mensen die een pleister nodig hebben of een paracetamolletje. En hoewel we op een rustig gedeelte van het festivalterrein lopen, moeten we schreeuwen om elkaar te verstaan. Hoe doen ze dat straks als ze een melding krijgen midden in het publiek? “We zijn goed op elkaar ingespeeld, dus we hebben weinig overleg nodig", vertelt Joris. “Ik heb de EHBO-tas nu, dus bij een melding ga ik het slachtoffer helpen. Jony heeft de portofoon en houdt contact met de centrale post. En dit is het signaal dat we het slachtoffer gaan verplaatsen.” Hij wijst met beide handen een richting in. “We verplaatsen het slachtoffer dan naar een rustiger gedeelte.”

Ongeloofwaardig
Het team is net op weg, als ze een melding krijgen van de centrale post. De centralist geeft hen de opdracht om het team bij de ingang af te lossen. Joris en Jony kijken elkaar teleurgesteld aan. Ze hadden uitgekeken naar het rondlopen over het festivalterrein. Bij de ingang staan is minder leuk.

Toch blijkt ook het werk bij de ingang zeker niet saai te zijn. De security controleert hier of bezoekers geen drugs mee naar binnen nemen. Sommige bezoekers beweren dat ze medicijnen nodig hebben voor hun gezondheid. De security vraagt het medische team dan om mee te kijken en te controleren of het verhaal klopt.

We staan er nog maar net en de eerste security-medewerker steekt haar hand al op. Een bezoeker beweert namelijk dat ze astma heeft en dat ze haar inhalator nodig heeft op het festivalterrein. Jony vindt dit ongeloofwaardig, omdat dit overduidelijk geen echte inhalator is. Ze kan wel 10 punten aanwijzen waarop dit apparaat afwijkt van een normale inhalator. Het heeft er dus alle schijn van dat de bezoeker met dit apparaat drugs mee naar binnen probeert te smokkelen. Daarom wordt het apparaat in genomen. En als deze bezoeker vandaag toch last krijgt van astma en een inhalator nodig heeft? “We leggen de inhalator op de medische post neer”, legt Jony uit. “Dus als ze astma krijgt, kan ze naar de medische post komen en het apparaat daar gebruiken.”

Reddingsbrigade
Terwijl Jony en Joris doorgaan met hun werk, loop ik het festivalterrein op. Het terrein grenst aan een meer waar drie boten van de reddingsbrigade surveilleren. Ook zij zijn een onderdeel van het medische team. “De bezoekers mogen het water inlopen om af te koelen", zegt Maickel van Herwijnen. “Maar ze mogen niet zwemmen. Het komt wel eens voor dat ze zich daar niet aan houden. We waarschuwen dan maximaal twee keer. Bij de tweede waarschuwing leggen we hen uit dat we hen niet nog een derde keer willen betrappen. Gaan ze toch nog een keer over de schreef, dan waarschuwen we de security en worden ze van het terrein verwijderd. Na die waarschuwing doen ze het vrijwel nooit nog een keer.”

De Bossche Reddingsbrigade is hier vandaag met 8 mensen aanwezig. Koen Verseveldt is een van hen. “Ik werk al 17 jaar voor de reddingsbrigade", vertelt hij. “Acht jaar geleden heb ik me aangesloten bij de Bossche Reddingsbrigade, omdat zij veel ingezet worden bij evenementen. Ik vind dit leuk werk omdat we een hechte groep zijn. We maken samen veel mee. Bovendien is het verantwoordelijk werk. We zijn allemaal vrijwilligers, maar het werk is zeker niet vrijblijvend. We hebben het supergezellig samen. Maar als er een melkding komt, staan we meteen in de actiemodes. We doen dan het werk waar we voor opgeleid zijn.”

Centrale post
Natuurlijk breng ik ook een bezoekje aan de centrale post. Hier zie ik hoe centralist Jasper alle EMS-meldingen in goede banen leidt. “We hebben op dit moment 17 meldingen", vertelt hij. “En we zijn binnen 4 minuten ter plaatse.” Terwijl hij mij uitleg geeft, gaat ook zijn werk gewoon door. Hij hoort in zijn oortje dat een uitrukteam een slachtoffer niet kan vinden. Hij overlegt dit meteen met de centralist van de security, die de melding gedaan heeft. Samen komen ze toch de conclusie dat de medische zorg waarschijnlijk niet meer nodig is en Jasper geeft de melding het label ‘loos alarm’.

Op een rustig moment vraag ik Jasper waar hij het meest trots op is in zijn werk. “Dat zijn de momenten waarop het ons lukt om complexe meldingen meteen goed en snel af te handelen”, zegt hij. “Stel dat er een ernstig ongeval is, midden in het publiek. Dan moet er veel in gang gezet worden, ook door de andere diensten. De security helpt ons dan om het slachtoffer naar een rustige plek te brengen. De verkeersregelaars maken de weg vrij voor de ambulance. Wij zorgen ervoor dat de ambulance meteen naar het juiste overdrachtspunt geleid wordt. Ook stellen we de organisatie op de hoogte. Tijdens een ernstig incident verschijnen er namelijk berichten op social media. Daarom is het voor de organisatie belangrijk om meteen te weten wat er aan de hand is. Zo kunnen zij daar op de juiste manier op reageren. Tijdens zo’n complexe melding werken alle centralisten van alle diensten samen. Ik ben er trots op als we door die goede samenwerking een slachtoffer snel en goed weten te helpen.”

Afstemmingsoverleg
EMS-eigenaar Ronald vertelt dat die samenwerking ook op een hoger niveau goed is. “We hebben elke 3 uur een afstemmingsoverleg met de andere diensten zoals de organisatie, de politie en de gemeente. We overleggen dan volgens de BOB-structuur en delen ons beeld met elkaar. Zo kunnen we op tijd maatregelen nemen, als dat nodig is.” De medewerkers van EMS werken met een tablet. Hiermee leggen ze alle contacten vast die ze met bezoekers hebben. “Zo kunnen we tijdens dat overleg real time vertellen hoeveel incidenten er zijn geweest en om welke type incidenten het gaat. We kunnen bijvoorbeeld aangeven hoeveel incidenten middelen-gerelateerd zijn.”

Ronald vertelt dat het op dit moment nog rustig is. “We hebben ruim 100 contacten met festivalbezoekers gehad. Voor zo’n groot festival is dat relatief weinig, zeker omdat 90% van de bezoekers al binnen is.”

Ik vraag Ronald wat volgens hem de kracht is van EMS. “Dat is dat we de organisatie compleet weten te ontzorgen. Voor Decibel zijn wij slechts een klein onderdeel van de organisatie. Maar het afbreukrisico is groot, want als er op medisch vlak iets fout gaat dan wordt dit gegarandeerd breed uitgemeten in de media. Daarom is het belangrijk om de medische zorg op orde te hebben.”

Rust bewaren
Natuurlijk heeft Ronald door de jaren heen heel wat meegemaakt. Zo was er jaren geleden een keer een ernstig ongeval op de camping van een festival. “Dat ongeval gebeurde net op het moment dat de hoofdact op het festivalterrein speelde. Het was druk en warm bij het hoofdpodium, en onze mensen hadden hun aandacht en concentratie nodig om daar alles in goede banen te leiden. Tegelijkertijd landde er een traumahelikopter op het campingterrein. Het is dan de kunst om rustig te blijven en het overzicht te bewaren. Zo kan iedereen zijn werk doen en het slachtoffer goed helpen, terwijl het programma op het festivalterrein gewoon door kan gaan.”